Tuesday 3 July 2012

'Cỏ hồng' - Bản nhạc của thanh xuân mê đắm

Giữa chuỗi ngày nắng vàng chang chang, nóng nảy, trời bỗng chùng xuống, thả mây mù giăng giăng. Đám cỏ bên vệ đường se sắt, ngậm sương, bóng tóc ai qua vờn nhẹ trong gió, “Em có để chút gì trên dấu cỏ /mà hương thơm bay suốt bốn mùa” (Trịnh Bửu Hoài). Đã cuối đông rồi thì phải, lòng ta bỗng rạo rực, bềnh bồng như muốn mơ về một cõi xanh tươi, mơn mởn sức sinh sôi nào đó giữa đất trời, ở đó có đôi nhân tình mê đắm dắt nhau đi giữa mênh mang xanh thắm…

“…Rước em lên đồi cỏ hoang ngập lối

Rước em lên đồi hẹn với bình minh
Đôi chân xinh xinh như tình thôi khép nép
Hãy vứt chiếc dép bước đi ôm cỏ mềm 
Đồi êm êm, cỏ im im ngủ yên yên, mộng ước rất hiền...
Giọt sương đêm còn trinh nguyên nằm mê man chờ nắng sớm lên...
Rước em lên đồi tiên...”




Những bước chân thon vừa rộn rã, vừa khép nép dấn vào miền hoang vu trong sáng. Phạm Duy đã bắt đầu bản nhạc tình cuồng mê bằng cách dắt chúng ta đi rất nhẹ vào khung cảnh mộng mơ, những giọt nhạc ngọt ngào như ve vuốt giác quan mở dần ra con đồi thơ mộng, mướt mát, dịu hiền. “Êm êm”, “im im”, “yên yên” cõi tình chớm mở thanh bình để ta gieo hạt mầm say đắm.


“…Đồi nghiêng ngiêng, cỏ lóng lánh, rồi rung rinh bừng thoát giấc lành
Trời mong manh, đồi thênh thênh, cỏ chênh vênh chờ đôi nhân tình
Rước em lên đồi xanh, rước em lên đồi trinh
Cùng nhau lên núi cao thanh bìnhCỏ non phơn phớt ôm chân mình...
Mời em rũ áo nơi đô thành, cùng ta lên núi cao thênh thênh...
Em ơi đây con đồi dài, như bao nhiêu mộng đời
Nghiêng nghiêng nghe mặt trời yêu đương…”


Những dung hòa, bình lặng bắt đầu nhường dần cho sự chuyển động, trong tĩnh bắt đầu có động, cái tâm khao khát đã nhen nhóm, bước chân kia không còn ngập ngừng nữa. “Nghiêng nghiêng”, “lóng lánh”, “rung rinh”, sóng của thiên nhiên hay sóng tình đã gợn nhẹ, “phơn phớt”? Không gian bắt đầu mở rộng cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Rũ bỏ tất cả vẩn đục trần gian, ta đắm mình vào thiên nhiên, vào tiên cảnh dạt dào, rạo rực. “Hoa và trái một đêm nào thức dậy/nghe mộng đời xao xuyến giấc xuân xanh”(Hoàng Thanh Tâm).


“Rước em lên đồi cỏ thơm mùi sữa
Níu em yêu ngồi trên bãi cỏ tơ
Giương đôi tay ôm thân tròn ơn mưa mốc
Hãy xõa mái tóc rũ trên vai anh mòn ...”


Trong khung cảnh mê say đó, dù đắm đuối táo bạo nhưng vẫn nhẹ nhàng. Không phải là “ghì” chặt, không phải là “kéo” nhanh mà là “rước”, là “níu” một cách trìu mến, đắm say. Hành động khơi nguồn từ tấm lòng yêu thương, trân trọng chứ không phải từ những ẩn ức tầm thường.


...Rước em lên đồi, cỏ thơm mùi sữa
Níu em yêu ngồi trên bãi cỏ tơ


Dường như có chút bối rối, lo sợ giữa những êm ái và mê đắm. Nhưng rồi có bầu trời, con đồi, ngọn cỏ - những đồng lõa tinh quái, đưa họ dần vào cõi tình đê mê, mộng mị, “Đám cỏ hoa mềm chao chác mộng / Trần gian gom lại giọt sương hồng” (Thăng Trầm)


“… Đồi quen quen, cỏ ngoan ngoan
Tưởng mơn man làm rối tóc mềm”


Và cảnh, người, thanh âm, ánh sáng, màu sắc như bừng lên, chuyển động cuồng say, gấp gáp, hổn hển rồi lịm đi ngất ngây.  Cao độ từng câu nhạc dâng lên từ từ nhưng từng con sóng trỗi dậy ầm ào để rồi cuối câu lại chùng nhẹ xuống như chút lắng lại của rung cảm, khơi nguồn cho đợt sóng tiếp theo.


“Rồi nghe thêm lời van xin từ trong tim hoặc dưới suối tiên...
Ngã em trên cỏ hoang...
Trời trong em, đồi choáng váng, rồi run lên cùng gió bốn miền...
Cỏ không tên, nằm thênh thang, rồi vươn lên vì ta yêu nàng...”


Các cụm từ nối nhau mô tả những động tác xoắn xuýt, cuống quýt, mê đắm, hối hả: đồi nghiêng nghiêng, cỏ lóng lánh, đồi êm êm, cỏ im im, đồi quen quen, cỏ ngoan ngoan, đồi choáng váng. Cách lặp đi lặp lại các tính từ vừa tạo cảm giác chuyển động vừa mô tả trạng thái tâm lý, hưng cảm, chìm đắm. Cuối cùng, họ đã dắt nhau lên trọn đỉnh của yêu đương, ngọt ngào. Đồi không còn là đồi, cỏ chẳng là cỏ nữa, kể cả bầu trời kia dường như đã biến mất rồi, đi từ ngoại cảnh đồng lõa, ta như dần đắm vào những cơn nhiễu động tâm, lâng lâng, tươi mát để rồi khi nhạc chùng nhẹ ta lạc vào tâm giới!


"Cỏ xanh đổi sắc theo nhân tình…
Cỏ hoang xao xuyến trên ngọn ngành 
Đỏ như trong giấc mơ lung linh
Em ngoan như tình nồng..." 


Cỏ từ xanh biến thành hồng: cỏ của thời hồng hoang Adam quấn quít Eva hay chứng tích của một cuộc tình mê đắm?


“Cỏ hồng” diễn biến nhanh, láu lỉnh, vội vã, được viết khi Phạm Duy ngắm nhìn đôi tình nhân quấn quít trên một ngọn đồi ở Đà Lạt. Có thể nói “Cỏ hồng” là câu chuyện kể bằng âm nhạc về một cuộc tình tự với ngôn ngữ đẹp, sinh động, kỹ thuật diễn tả đạt đến mức tuyệt hảo. Thính giả được dẫn dắt dần vào cõi đam mê, vừa là nhân chứng vừa là đồng lõa và hình như cũng từng là “thủ phạm” của những dâng hiến ngọt ngào...


Phan Khắc Huy

No comments:

Post a Comment